Ontstaan
Het ontstaan van het spel Jeu de Boules en Pétanque
Jeu de Boules werd al in de tijd van de Spartanen gespeeld. 3000 jaar geleden zagen de Grieken dit als een krachtspel. Ook de Romeinen kregen weet van dit spel en introduceerde het in hun cultuur. De Romeinen staan vooral bekend voor hun innovatie en beschaafdheid op vlak van cultuur en spelen. Bij dit spel was het dan ook niet anders. De krachtmeting zoals bij de Grieken lieten ze achterwegen. Bij de Romeinen was het vooral te doen om de behendigheid. Het spel was vooral geliefd bij de soldaten om te ontspannen of om de tijd te doden. Bij de bevolking werd het vooral in het zuiden van Frankrijk populair, en dat tot op de dag van vandaag.
In de Middeleeuwen kende het spel en terugval en was de interesse een beetje zoek. Maar toch niet helemaal en overal, want het spel kon je ook toen nog steeds terugvinden in de Provence.
In de Nieuwe Tijd, halfweg de 16e eeuw, riep Karel V de banvloek uit over het spel. Hij wou namelijk de “echte” sport, hand- en kruisboogschieten, weer aantrekkelijk maken. Ondanks al zijn inspanningen bleef het spel bestaan.
De huidige meest voorkomende vorm van Jeu de Boules is Pétanque.
Pétanque etymologie
Een populaire verklaring van het woord pétanque is dat het afkomstig zou zijn van het Franse "pieds tanqués" dat "voeten samen" zou betekenen. Dit klopt echter niet aangezien het werkwoord "tanquer" (of het daarvan afgeleide adjectief "tanqué") niet bestaat in het Frans. Het woord komt van het Provençaals "pétanco", wat een samenstelling is van pé (voet) en tanco (stutpaal) en dient dus opgevat te worden als "voeten die zo geplaatst zijn dat ze zo stevig staan als een stutpaal".
But
Dit woord werd voor het eerst gebruikt in 1245 en is afkomstig van het Scandinavische woord "butr", hetgeen "klein stuk van boomstronk" betekent. De diameter van een but is minimum 25 mm en maximum 35 mm en is gemaakt van hout.
Andere benamingen zijn : cochonnet, petit, pitchoun, bouchon, ...
Fanny
De traditie vind haar oorsprong in Savoie. De eerste Fanny was een serveerster in Café te Grand-Lemps juist na de Eerste Wereldoorlog. Volgens de legende was ze zo goed van hart dat ze de verliezers van een wedstrijd pétanque, die geen enkel punt scoorden (13-0!), een kus liet geven op haar wang.
Dit ging zo verder tot de burgemeester van haar dorp een wedstrijd verloor zonder te scoren en zijn "prijs" kwam innen. Niemand weet of Fanny iets had tegen de burgemeester of hem enkel wou kleineren, maar ze stapte op een stoel, deed haar rok omhoog en liet haar “Fanny” zien. De burgemeester liet zich niet van zijn stuk brengen en kuste haar beide wangen met klapzoenen. Dit was het begin van onze reeds welbekende traditie.